گذرنامه چیست؟ و انواع گذرنامه

گذرنامه چیست؟
گذرنامه، سندی است که توسط دولت‌ها به اتباع خود جهت مسافرت‌های بین‌المللی داده و در آن، ملیت، نام، تاریخ تولد، امضا و سایر مشخصات هویتی فرد لحاظ می‌شود. مطابق با مقررات ایکائو گذرنامه‌ها برای پیشگیری از هرگونه سوء‌استفاده به ویژه جعل، باید توانایی خوانده شدن توسط دستگاه‌های گذرنامه‌خوان داشته باشند. 
مطابق با ماده یک «قانون گذرنامه» مصوب 1351 و اصلاحات متعاقب آن، گذرنامه سندی است که از طرف ماموران صلاحیتدار دولت جمهوری اسلامی ایران، مذکور در این قانون برای مسافرت اتباع ایران به خارج یا اقامت ‌در خارج یا مسافرت از خارج به ایران داده می‌شود.
برابر با ماده سوم همین قانون، خروج از کشور بدون داشتن گذرنامه ممنوع است و هر ایرانی که بدون گذرنامه یا اسناد در حکم گذرنامه از کشور خارج شود، به حبس از یک تا دو سال یا پرداخت جزای نقدی از یکصد هزار تا ‌پانصد هزار ریال محکوم خواهد شد (ماده 34).
استفاده از گذرنامه اما، علاوه بر اینکه به دولت‌ها کمک می‌کند وضعیت اتباع خود را در همه جای جهان کنترل و نظارت کنند، برای خود فرد نیز این فایده را دارد که در صورت به خطر افتادن یا بروز حادثه و مشکل با مراجعه به سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌های کشور متبوع خود با نشان دادن گذرنامه، بلافاصله ماموران سیاسی کشور را از هویت خود مطلع کند و از حمایت‌های سیاسی و سایر حمایت‌های ممکن بهره‌مند شود. واضح و آشکار است فردی که بدون گذرنامه و مثلا برای فرار از خدمت سربازی و با هزار مشقت از مرز خارج می‌شود علاوه بر اینکه عمل مجرمانه‌ای انجام داده، هر زمان در کشور رویت شد، تحویل مقامات قضایی می‌شود؛ همچنین خود را از حداقل حمایت‌ها از سوی مقامات کشور خود در کشور بیگانه بی‌بهره می‌سازد یا حداقل به سختی فراوان خواهد افتاد. ...